Mỹ bắn hạ một vật thể bay thứ 2 trong vòng 24 giờ, lần này trên bầu trời Canada
Theo AFP, hôm 11/02 thủ tướng Canada Justin Trudeau thông báo một vật thể bay không xác định đã bị tên lửa AIM 9X phóng đi từ chiến đấu cơ F-22 của Mỹ bắn hạ khi vật thể này đang bay trên vùng trời miền tây bắc Canada. Bộ trưởng quốc phòng Canada cho báo giới biết là vật thể bay nói trên đã xâm nhập trái phép không phận Canada và có thể là mối đe dọa cho sự an toàn của các chuyến bay dân sự.
Theo giải thích của phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Pat Ryder, tổng thống Mỹ Joe Biden trước đó đã cho phép một trong các phi cơ của bộ Tư Lệnh Phòng Không Bắc Mỹ NORAD “hợp tác” với Canada. Nguyên thủ hai nước Mỹ – Canada đã phối hợp thông qua việc vô hiệu hóa vật thể bay không xác định nói trên do thận trọng và cũng là theo đề xuất của lực lượng vũ trang hai nước.
Vật thể này bay ở độ cao 12.000m, và bị bắn hạ ở cách biên giới Canada – Mỹ 160km. Vật thể có hình trụ, kích thước nhỏ hơn hơn khinh khí cầu của Trung Quốc bị bắn hạ cách nay vài ngày. Các mảnh vỡ từ vật thể này sẽ được lực lượng vũ trang Canada thu gom và phân tích.
Cũng trong ngày hôm qua, tại Mỹ, quân đội đã điều một chiến đấu cơ bay lên để xác minh “một sóng radar bất thường” trên vùng trời bang Montana, tây bắc đất nước. Dù không xác định được vật thể bay đã phát tín hiệu radar, nhưng bộ Tư Lệnh Phòng Không Bắc Mỹ vẫn tiếp tục giám sát. Không phận bang Montana đã tạm thời bị đóng để phục vụ cuộc điều tra của bộ Quốc Phòng Mỹ, nhưng sau đó đã được mở trở lại.
Từ Houston, thông tín viên Thomas Harms cho biết thêm chi tiết :
« Tạm thời, các quan chức Bắc Mỹ từ chối cho biết liệu vật thể hình trụ bị bắn rơi có phải của Trung Quốc, giống như khinh khí cầu bị bắn hạ cách nay một tuần hay không. Vật thể bay có kích thước bằng một chiếc xe hơi nhỏ này đã bay ở tầm hành lang hàng không với vận tốc chậm 30-60km/h và có thể gây rủi ro cho các chuyến bay thương mại.
Đây là lần thứ hai trong vòng 24 tiếng đồng hồ mà quân đội Mỹ bắn hạ một vật thể bay trên không phận Bắc Mỹ. Các mảnh vỡ của thiết bị mới này sẽ được Canada tìm hiểu.
Các nhà khoa học đã phát hiện trong những mảnh vỡ của khinh khí cầu bị bắn hạ hôm 04/02 một thiết bị có khả năng định vị và thu thập thông tin liên lạc và cho rằng đó là một phần của phi đội gián điệp Trung Quốc. Loại khinh khí cầu này đã bay vào không phận Mỹ ít nhất 3 lần dưới thời tổng thống Donald Trump và 2 lần dưới thời ông Joe Biden ».
Ukraina cố bảo vệ chiến tuyến ở vùng Donetsk, kháng cự mạnh quanh Bakhmut
Tổng chỉ huy các lực lượng vũ trang Ukraina Valeriy Zaluzhnyi cho biết hàng ngày quân Nga tiến hành khoảng 50 vụ tấn công tại vùng Donetsk, nơi Matxcơva luôn tìm cách chiếm được toàn bộ. Trên mạng tin nhắn Telegram, sau cuộc điện đàm với tướng Mỹ Mark Milley, tổng chỉ huy các lực lượng vũ trang Ukraina viết : « Các trận đánh ác liệt vẫn đang tiếp diễn tại các địa phương Vuhledar và Maryinka », « chúng tôi đang tổ chức phòng thủ một cách chắc chắn. Tại một số nơi ở mặt trận, chúng tôi đã thành công trong việc giành lại được các vị trí từng bị mất trước đây và chúng tôi trụ ở đó ».
Tuy nhiên, chỉ huy Valeriy Zaluzhnyi không cho biết cụ thể đâu là những vị trí mà họ đã giành được thắng lợi. Liên quan đến Bakhmut, ông khẳng định vẫn giữ được thành phố và đang nỗ lực ổn định tình hình ở đường chiến tuyến quanh thành phố.
Về phía Nga, cũng trong ngày hôm qua, ông chủ công ty lính đánh thuê Wagner, Evguéni Prigojine, tuyên bố lực lượng này đang phải đối phó với sự kháng cự mạnh mẽ của quân Ukraina quanh thành phố Bakhmut. Đến sáng nay 12/02, theo Reuters, Evguéni Prigojine khẳng định lực lượng Wagner đã chiếm quyền kiểm soát làng Krasna Hora, ngay sát phía bắc Bakhmout. Hãng tin Anh Reuters cho biết chưa thể kiểm chứng thông tin qua các nguồn tin độc lập.
Nhìn đến Kharkiv, miền đông Ukraina, thống đốc vùng, ông Oleh Sinehubov cho biết tối hôm qua quân Nga lại oanh kích Kharkiv bằng tên lửa. Một cơ sở hạ tầng trong vùng bị hư hại. Thông tin về số nạn nhân và tầm mức thiệt hại vẫn đang trong quá trình được xác minh. Nhưng theo thống đốc Sinehubov, các lực lượng Ukraina đã bắn hạ được 3 tên lửa S-300 của Nga.
Nga được cho đã phá huỷ hoàn toàn 173 cơ sở y tế ở Ukraina
Về mặt lãnh thổ, các cơ sở y tế bị ảnh hưởng nhiều nhất nằm ở những khu vực tiền tuyến như Kharkiv, Donetsk, Lugansk, Nikolaev, và tỉnh Kherson. Bộ trưởng Y tế Viktor Lyashko đã chia sẻ thông tin này trong một cuộc phỏng vấn với Ukrinform.
Ông Lyashko nói rằng, hiện tại số tiền ước tính để khôi phục cơ sở hạ tầng y tế bị phá hủy của đất nước là 1 tỷ USD. Nếu quân đội Nga tiếp tục tội ác của họ, rõ ràng, con số này sẽ còn tăng hơn nữa.
Ngoài ra, việc đánh giá thiệt hại thực tế chỉ có thể được thực hiện tại những cơ sở mà mà các chuyên gia có quyền tiếp cận được . Ví dụ, ở Mariupol, chỉ có ước tính sơ bộ được thực hiện bằng cách sử dụng hình ảnh và video có sẵn từ thành phố, nơi này hiện đang bị Nga chiếm đóng.
Thủ tướng Campuchia công du Trung Quốc: Hai bên nhất trí chống “thế lực bên ngoài”
Theo ghi nhận của hãng tin Mỹ AP, nhân chuyến công du Bắc Kinh từ ngày 09 đến ngày 11/02, Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã có cuộc tiếp xúc với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 10/02 tại Bắc Kinh, trong đó lãnh đạo Trung Quốc cam kết hậu thuẫn về mọi mặt, từ kinh tế, chính trị, cho đến an ninh, đồng thời “kiên quyết phản đối các thế lực bên ngoài can thiệp vào công việc nội bộ của Campuchia”.
Hãng thông tấn Nhà Nước Trung Quốc là Tân Hoa Xã đã trích lời Thủ tướng Hun Sen cho biết Campuchia “kiên quyết ủng hộ Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền, an ninh và lợi ích phát triển quốc gia” cũng như “kiên quyết phản đối bất kỳ thế lực bên ngoài nào can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc về các vấn đề liên quan đến Hồng Kông, Tân Cương và Tây Tạng.”
Riêng về Biển Đông, vấn đề vẫn gây tranh chấp giữa Trung Quốc và một số nước trong khối ASEAN mà Campuchia là thành viên, hai bên đã dành riêng một trong số 8 điểm của bản Thông Cáo Chung ngày 11/02 để nhắc lại quan điểm cố hữu của Bắc Kinh theo đó “nhờ nỗ lực chung của các nước ASEAN và Trung Quốc, tình hình Biển Đông nhìn chung ổn định” do đó cần phải tránh các “mưu toan sử dụng vấn đề Biển Đông để phá hoại hòa bình, ổn định và lòng tin trong khu vực”.
Campuchia hiện là một đối tác ngoại giao quan trọng của Trung Quốc, giúp Bắc Kinh giảm được sự chỉ trích trong ASEAN trên vấn đề Biển Đông. Nước này cũng bị nghi là sẵn sàng làm đầu cầu cho Trung Quốc thâm nhập vùng Đông Nam Á về mặt quân sự.
Trước đó vào tháng 06,/2022, Trung Quốc và Campuchia đã động thổ dự án mở rộng một quân cảng, khiến Mỹ và các nước khác lo ngại rằng dự án này có thể cung cấp cho Bắc Kinh một tiền đồn quân sự có tầm quan trọng chiến lược trên Vịnh Thái Lan.
Về phần Trung Quốc, nước này đã giành được một vai trò to lớn trong đời sống chính trị và kinh tế Campuchia, với hàng loạt dự án hạ tầng cơ sở, khách sạn và sòng bạc do Trung Quốc tài trợ ở khắp nơi. Hơn 40% trong số 10 tỷ đô la nợ nước ngoài của Campuchia là nợ Trung Quốc.
Không thể tuyển tù nhân làm lính đánh thuê, Wagner giờ ở thế nào?
CNN đưa tin – theo ông chủ Yevgeny Prigozhin thì nhà thầu quân sự tư nhân Wagner sẽ cần phải tuyển tân bình từ bên ngoài hệ thống nhà tù của Nga; trong chín tháng qua, thì hệ thống này luôn được coi là một nguồn tuyển dụng dồi dào.
Trên kênh Telegram của công ty, Prigozhin cho biết “Chúng tôi đã ngừng hoàn toàn việc tuyển dụng tù nhân vào Wagner PMC. Với những nhân lực hiện tại, chúng tôi vẫn đang tiến hành thực hiện các chế độ cho họ”.
Mặc dù ông này không đưa ra bất kỳ lý do nào cho động thái này, tuy nhiên có một số giải thích tương đối logic. Trong đó có thể kể đến, nguồn tuyển dụng đã không còn dồi dào như trước, Bộ Quốc phòng Nga có thể đã can thiệp, hoặc chiến dịch có thể đã đang vắt kiệt tài chính của Prigozhin. Ngoài ra, Prigozhin có thể đã được thông báo rằng cách thức chiến tranh của ông ta không còn phù hợp với các ưu tiên của Nga trên chiến trường.
Sau khi có khoảng 40.000 đến 50.000 tù nhân đăng ký từ các nhà tù trên khắp nước Nga, thì hiện giờ nguồn tuyển dụng không còn được dồi dào để đáp ứng nhu cầu như trước nữa.
Số liệu vừa được Cơ quan Tòa án Nga công bố có thể là một minh chứng cho điều này. Họ cho thấy rằng số tù nhân đã giảm 6.000 người trong khoảng thời gian từ tháng 11 đến tháng 1, so với mức giảm 23.000 tù nhân trong khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 10 năm 2022.
Gần đây CNN đã có cơ hội phỏng vấn hai chiến binh của Wagner được tuyển dụng từ các nhà tù Nga, và chiến đấu trên tiền tuyến của Ukraine trước khi bị bắt.
Họ nói rằng hàng chục tù nhân, một số chỉ còn vài tuần nữa là mãn hạn tù, đã đăng ký ra nhập Wagner sau khi Prigozhin đến kêu gọi vào tháng 8 và tháng 9. Họ nói rằng ông ta đã đến bằng một chiếc trực thăng và đã đưa ra những lời hứa táo bạo về tiền lương, các lợi ích khác, cũng như cam kết rằng tiền án của họ sẽ được xóa bỏ.
CNN vẫn chưa thể xác nhận độc lập các thông tin này. Những cuộc phỏng vấn này được thực hiện với sự có mặt của các sĩ quan an ninh Ukraine, và những lính đánh thuê này đã cung cấp rất nhiều thông tin về trải nghiệm của họ với Wagner. (CNN đảm bảo với các tù nhân rằng họ có quyền dừng cuộc phỏng vấn bất cứ lúc nào và CNN sẽ không tiết lộ danh tính của họ.)
Đã có những dấu hiệu cho thấy việc tuyển dụng từ các nhà tù của Wagner đã gặp vấn đề trước khi có thông báo chính thức của Prigozhin. Các luật sư và một nhà hoạt động nhân quyền tiết lộ với một hãng tin độc lập Agentstvo của Nga rằng những nhà tuyển binh đã đe dọa kết án các tù nhân bằng các vụ án hình sự mới nếu họ không đồng ý ra mặt trận chiến đấu. Tuy nhiên, CNN không thể xác nhận độc lập tuyên bố này, song cũng đã liên hệ với một trong các luật sư.
Ngoài ra, trải nghiệm của những tu nhân đã hoàn thành hợp đồng 6 tháng với Wagner có thể đã giúp các tù nhân khác tỉnh ngộ. Rất nhiều trong số họ đã bị thương.
Rất có thể một số người hiện đã trở về và đã kể lại những thương vong khủng khiếp mà đội ngũ Wagner phải gánh chịu – hết đợt này đến đợt khác.
Hai tù nhân Wagner được CNN phỏng vấn đã đề cập về những tổn thất to lớn khi họ bị phái đi xông vào chiếm các vị trí của Ukraine; nếu không tuân theo mệnh lệnh thì sẽ bị bắn chết ngay.
Một trong những luật sư đã tiết lộ với hãng truyền thông Agentstvo rằng có thể sự suy giảm tình nguyện viên trong số tù nhân một phần là do các tù nhân đã biết được con số thương vong khủng khiếp mà quân Wagner phải gánh chịu.
Chiến dịch cũng có thể đã làm cạn kiệt tài chính của Wagner. Các công ty của Prigozhin phải mua vũ khí và các thiết bị khác cho các tân binh, thực hiện huấn luyện tại các trại ở Nga và trong lãnh thổ bị chiếm đóng ở vùng Luhansk phía đông Ukraine, rồi vận chuyển họ đến các khu vực chiến đấu và cho họ ăn.
Tài chính của công ty mẹ của Wagner – Concord Management – luôn rất mờ mịt, với hàng tá công ty con. Rất khó đảm bảo nguồn tiền mặt để duy trì sự gia tăng mạnh mẽ như vậy trong hệ thống nhân sự của Wagner.
Cũng có thể, một số ban ngành của Nga đang cố gắng ngăn chặn quyền tiếp cận của Prigozhin vào các nguồn lực. Các kế hoạch tuyển dụng của Prigozhin chỉ có thể thực hiện được khi có được sự chấp thuận của các cơ quan quản lý nhà tù Nga, Bộ Nội vụ và các cơ quan khác. Sự chấp thuận này có lẽ đã bị rút lại vì Prigozhin đã châm ngòi cho một cuộc đối đầu với các cơ sở quân sự trong các hoạch định tác chiến.
Đáp lại yêu cầu bình luận của CNN về quyết định của Wagner chấm dứt tuyển dụng từ các nhà tù Nga, Prigozhin đã đưa ra một câu trả lời đầy châm biếm thông qua trang VKontakte của Tập đoàn Wagner và đùa rằng hàng triệu công dân Hoa Kỳ đã đăng ký tham gia nhóm lính đánh thuê.
Ông nói: “Vì vậy, chúng tôi đã tạm thời đình chỉ việc tuyển dụng tình nguyện viên từ các nhà tù của Nga”.
Olga Romanova, thành viên của nhóm bảo vệ tù nhân Russia Behind Bars, tin rằng Bộ Quốc phòng Nga hiện chịu trách nhiệm về bất kỳ đợt tuyển dụng nào khác từ các nhà tù của Nga.
Cũng có thể là cách thức chiến đấu của Wagner không còn phù hợp với kế hoạch của Bộ Quốc phòng. Các chiến binh Wagner được CNN phỏng vấn cho biết đơn vị của họ chưa bao giờ có bất kỳ tương tác nào với các lực lượng chính quy của Nga, ngay cả khi có sự yểm trợ của pháo binh cho một số cuộc tấn công của Wagner.
Các chiến binh Wagner đã có thể giành được nhiều lợi thế hơn – chiếm được các thị trấn nhỏ như Soledar và những ngôi làng không người xung quanh Bakhmut ở miền đông Ukraine – nhưng chỉ với sự hỗ trợ của pháo binh từ các lực lượng chính quy và phải trả giá bằng hàng trăm thương vong trong mỗi cuộc tấn công. Khi các lực lượng Nga chuẩn bị cho một cuộc tấn công mùa xuân đang được dự đoán trước, thì hiện vẫn chưa rõ nhóm lính đánh thuê Wagner sẽ được tích hợp như thế nào.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, cho biết rằng “việc suy giảm trong tuyển mộ tù nhân của Wagner là dấu hiệu cho thấy Bộ Quốc phòng Nga có ý định gạt Tập đoàn Wagner ra khỏi các hoạt động tấn công trong tương lai” có nghĩa là “Tập đoàn Wagner có thể sẽ không còn giá trị sử dụng nữa”.
Chiến dịch tuyển mộ nhà tù đã được công khai và lan rộng, thu hút tới 40.000 người chiến đấu cho Wagner. Sau chuyến đi tuyển mộ của Prigozhin, các nhà tuyển dụng sẽ được cử đến để xử lý thủ tục giấy tờ. Hai chiến binh Wagner bị người Ukraine bắt cho CNN biết rằng tiêu chuẩn để gia nhập Wagner rất thấp và hầu hết mọi loại tù nhân đều có thể, kể cả những người bị kết tội giết người và hiếp dâm, đều đủ điều kiện.
Việc Prigozhin tuyên bố dừng chiến dịch tuyển dụng tù nhân không có nghĩa là Wagner ngừng các hoạt động. Trong quá khứ, nó đã xây dựng được một đội ngũ chiến binh giàu kinh nghiệm trong thập kỷ qua, nhiều người trong số họ là cựu chiến binh của các cuộc chiến tranh Chechnya, những người cũng đã từng tham gia các hoạt động quân sự ở Châu Phi và Syria. Nó vẫn có lực lượng dự phòng khá lớn ở Cộng hòa Trung Phi và Mali, nơi Prigozhin kết hợp các nhiệm vụ huấn luyện và an ninh với các hợp đồng nguyên liệu thô cực kỳ giá trị.
Tóm lại dù gì đi nữa, thì những động thái này rõ ràng đang báo hiệu sự thay đổi vai trò đáng kể của Wagner trong các trận đánh sắp tới của Nga tại Ukraine.